رفتار با بیمار روانی

رفتار با بیمار روانی

انسان یک واحد زیستی، روانی، اجتماعی و روحانی است. این واحد ممکن است در معرض عوامل صدمه زای مختلف قرار گیرد. بهداشت روان پیش از آنکه به شرایط و نابسامانی های بیرونی مربوط باشد از طرز تلقی و نگرش فرد و نحوه مواجهه وی با مشکلات ناشی می شود؛ لذا حفظ سلامت روان از صدمه ها و نابسامانی ها کاری ساده نیست و نیازی به کسب یافته های جدید از علم روانشناسی دارد.  

متاسفانه خیلی از افراد توانایی و مهارت لازم را برای روبرو شدن با کسی که از بیماری یا اختلال روانی رنج می برد، ندارند؛ به همین دلیل ممکن است رفتاری با مریض بکنند که به تشدید بیماری وی دامن بزند. رفتار درست و سنجیده با مریض روانی بخشی از فرآیند درمان به شمار می آید. انکار بیماری روانی چه از سوی مریض و چه اطرافیان وی به یک اندازه می تواند فرآیند بهبود و درمان را به عقب بیندازد؛ پس پذیرش بیماری گام نخست در درمان است.

برداشت ها و تلقی های غلط و نادرستی که در میان خانواده ها درباره بیماری روانی و برخی از اختلال های روانی وجود دارد یکی از عوامل شدت یافتن بیماری است. مریض روانی رفتار خود را کاملا طبیعی و عادی می داند. درک این نکه از سوی اطرافیان مریض باعث می شود تصوراتی از این دست که مریض آنها را فریب داده و یا از روی قصد آزارشان می دهد در ذهنشان از بین برود.

بیمار روانی دارای چرخه خاص خود است؛ به این معنا که می تواند از اختلالات سبک تا بحران های بزرگ را دربر گیرد و رفتار افراد با بیمار، با توجه به ویژگی های بالینی نوع بیماری، روش خاصی را می طلبد. صبر و شکیبایی و حوصله زیاد در برخورد با یک مریض روانی کمک بزرگی به بهبودی وی است. در مقابل صعبانی شدن و بی حوصلگی به خرج دادن می تواند بیماری را تشدید کند.

از سویی گفتگو با مریض در مورد هر موضوعی که دوست دارد باعث می شود تا او آزادانه سخن بگوید و این مسئله بین شما و مریض صمیمیت به وجود می آورد و از سوی دیگر، باعث می شود تا مریض خودر ا تنها احساس نکند و در مورد بیماری خود دچار توهم نشود. در گفتگو با مریض درک این نکته ضروری است که در کوتاه مدت و خیلی سریع نمی توان دیدگاه مریض را تغییر داد.

دادن این اطمینان به مریض که شما می خواهید با وی رابطه صمیمی برقرار کنید و خود شما هم تافته جدا بافته از او نیستید و در معرض بیماری یا مشکلات روانی مشابهی قرار دارید منجر به یک اطمینان دو سویه میان شما و مریض می شود. فشار آوردن به مریض و توصیه مرتب به او که این کار را بکن و آن کار را نکن یا گفتن جملاتی از این دست که آیا تو نمی خواهی خوب شوی؟ می تواند باعث واکنش منفی مریض شود.

در برخی از خانواده ها به علت پایین بودن سطح سواد فرهنگی از عنوان برخی از بیماری های روانی برای انگ زدن (برچسب) به مریض استفاده می شود یا اختلال روانی وی را مرتب به رخش می کشند که این مورد فرآیند درمان را مشکل، پیچیده و طولانی می کند.

نتیجه آنکه اختلالات روانی یا رفتاری در جوامع مختلف انسانی کم و بیش مشهود است و بسیاری افراد در زندگی امکان ابتلا به ناراحتی های روانی را دارند. رفتار مناسب و منطقی با کسانی که از نظر روانی صدمه دیده اند می تواند در بهبود یا در اصلاح رفتار مریض نقش اساسی داشته باشد. در برخورد با مریض روانی رفتار افراد باید از شکیبایی و متانت و پختگی لازم برخوردار باشد. هرگز نباید رفتار ما با مریض روانی همراه با پرخاشگری و استهزا و تحقیر و ترحم باشد؛ بلکه باید اعتماد به نفس و عزت نفس را که از پایه های اصلی بهداشت روانی است به مریض انتقال دهیم.

منبع: مجله موفقیت